Legaat

Legaat

We denken liever niet aan de dag dat we er niet meer zijn. En toch is het zinvol om dat wel te doen. Door het opstellen van een testament komt uw geld terecht bij wie u belangrijk vindt. Het is dus goed hierover eens na te denken, zodat uw nalatenschap een bestemming krijgt die past bij uw persoonlijke voorkeur. En het is een bijzonder geruststellend idee te weten dat alles goed geregeld is. Naast familie en vrienden kunt u ook een goed doel opnemen in uw testament. Het goede doel geniet van een bijzonder gunstig en vlak successietarief. Dit tarief varieert naargelang het Gewest waar uw nalatenschap openvalt. Successierechten zijn immers geen federale materie maar een gewestmaterie.

Als u geld of bepaalde goederen wilt nalaten aan een goed doel, moet u dit vastleggen in een testament. De notaris is dé aangewezen deskundige om u te helpen bij het opmaken van een testament. Een notaris kan u adviseren, keuzes helpen maken en oplossingen aanreiken. Als u het opvangcentrum voor vogels en wilde dieren Malderen vzw, uitkiest als goed doel maakt u best eerst een afspraak met een notaris voor een verkennend gesprek. Het is echter belangrijk vóór uw bezoek aan de notaris rustig te overwegen wat uw wensen zijn. Het is ook verstandig om na belangrijke veranderingen in uw persoonlijke situatie met uw notaris te overleggen of in uw testament aanpassingen nodig zijn. U kunt uw testament altijd wijzigen. Enkel het laatst geschreven testament is geldig.

Het opmaken van een testament hoeft niet ingewikkeld te zijn. Elke notaris geeft u graag uitleg over alle mogelijkheden. Alleen door een testament op te stellen, kunt u er voor zorgen dat uw erfenis naar uw favoriete doel gaat. Voor het opmaken van een testament maakt u een afspraak met een notaris. Tijdens het eerste gesprek kunt u in eigen bewoordingen aangeven wat u wenst te regelen. De notaris zal u vertellen wat voor u de mogelijkheden zijn en wat de kosten zijn voor het opmaken van een degelijk testament. Na een eerste gesprek zal de notaris een ontwerp opstellen van uw testament. Het ontwerp krijgt u met een toelichting thuis gestuurd zodat u het rustig kunt doornemen. Is alles duidelijk en gaat u akkoord, dan kunt u een nieuwe afspraak maken met de notaris. Hij zal het testament nogmaals met u bespreken en daarna kan het testament getekend worden. U krijgt een kopie van het testament mee naar huis. Voor meer informatie zie hieronder.

Wat is een nalatenschap?

Een nalatenschap of erfenis is het geheel van bezittingen én schulden dat een overleden persoon achterlaat. De manier waarop de nalatenschap verdeeld wordt, wordt bepaald bij wet. Indien u speciale wensen heeft, kan u dat vastleggen in een testament. Het bepaald goed of de bepaalde som die u in uw testament nalaat aan een organisatie als Vogelbescherming Vlaanderen wordt een ‘legaat’ genoemd. Er bestaan drie soorten legaten:

1. Een bijzonder legaat: de erfgenaam krijgt geen gedeelte of percentage van de nalatenschap maar wel een welbepaalde som geld of een nauwkeurig omschreven goed zoals een huis, alle juwelen, een schilderij, …

2. Een legaat te algemenen titel: de erflater legateert een gedeelte of percentage van zijn goederen, bijvoorbeeld een vierde van de goederen, alle roerende of alle onroerende goederen, de helft van de onroerende goederen, …

3. Een algemeen legaat: één of meerdere personen erven de algemeenheid van goederen die u bij uw overlijden nalaat. Dit impliceert niet dat die personen ook alle goederen van de nalatenschap effectief ontvangen. Zij ontvangen enkel de rest van de nalatenschap waarover u niet op een andere wijze (via een bijzonder legaat of via een legaat te algemenen titel) heeft beschikt.

Wie neemt u op in uw testament

Door het opmaken van een testament kunt u zelf bepalen wie u wat wilt nalaten. Vermeld van de betreffende personen de volledige naam, de adresgegevens, de geboortedatum en geboorteplaats, bijvoorbeeld:

• familie
• vrienden
• vereniging
• goed doel

Als u geen testament opmaakt, bepaalt de wet wie uw erfgenamen zijn. Dat zijn dan alleen bloedverwanten, echtgenoot, echtgenote of geregistreerde partner. Heeft u geen familie meer, dan vervallen uw bezittingen aan de staat. Erfgenamen betalen over erfenissen successierechten die over bepaalde delen van uw erfenis kunnen oplopen tot 65%. Goede doele zoals het opvangcentrum voor vogels en wilde dieren Malderen vzw, betalen slechts 8,8%. Nadat u een overzicht heeft gemaakt van al uw bezittingen en schulden en van de mensen die u wat wenst na te laten, kunt u vastleggen wie u wat wil nalaten. Als u het moeilijk vindt om dit te bepalen, overleg dan eens met een vertrouwenspersoon.

Hoe maak ik een testament op?

Alleen door het opmaken van een testament kunt u ervoor zorgen dat uw wensen na uw overlijden worden uitgevoerd. Bovendien voorkomt u mogelijke vervelende situaties. Voor uw nabestaanden is het prettig om te weten dat ze met al uw wensen rekening kunnen houden. Niet alleen mensen met een groot vermogen stellen een testament op. Een testament is voor iedereen belangrijk. Bovendien zit uw vermogen vaak ‘verborgen’ in bezittingen zoals een huis. Alle testamenten die bij een notaris neergelegd worden, zijn geregistreerd bij het Centrum van Registratie der Testamenten. Wenst u een deel van uw vermogen aan een maatschappelijke organisatie na te laten, dan schrijft u best een testament. Er bestaan drie soorten testamenten:

1. Een eigenhandig testament: dit testament wordt volledig door de erflater met de hand geschreven, gedagtekend en ondertekend. Het mag op elk papier en in elke taal worden geschreven. Het eigenhandig testament is de meest gebruikte vorm van laatste wilsbeschikking. Er is geen tussenkomst van een notaris vereist zodat er geen kosten aan verbonden zijn. Het eigenhandig testament heeft echter diverse nadelen. Doordat geen notaris bij de opstelling betrokken is, bestaat er onzekerheid omtrent de rechtsgeldigheid van het testament en mogelijks ook onduidelijkheid omtrent de inhoud van het testament. Bovendien bestaat er een reëel gevaar op verlies of vernietiging van het testament. Daarom is het aangewezen om een eigenhandig testament in bewaring bij een notaris te geven. Indien in een eigenhandig testament een algemene legataris wordt aangewezen, dan moet hij bij de Rechtbank van Eerste Aanleg de inbezitstelling vorderen. De bewijskracht van een eigenhandig testament is bovendien veel beperkter.

2. Het openbaar, notarieel of authentiek testament: wordt door de erflater aan de notaris gedicteerd, in aanwezigheid van twee getuigen of een tweede notaris. De tussenkomst van de notaris biedt meer zekerheid inzake de correcte juridische verwoording van de wil van de testator. De notaris verzekert tevens de bewaring van het testament.

3. Het internationaal testament: deze vorm is aan te raden bij nalatenschappen met een internationaal karakter. Dit is het geval wanneer de erflater, een erfgenaam of legataris of een vermogensbestanddeel zich in het buitenland bevinden. Net zoals een openbaar testament vereist het de tussenkomst van een notaris. Een internationaal testament komt in verschillende fases tot stand. In een eerste fase wordt een onderhands geschrift opgesteld. In tegenstelling tot een eigenhandig testament dient dit onderhands geschrift niet met de hand door de erflater zelf te worden geschreven. Ook een derde kan het onderhands geschrift opstellen of typen. Dagtekening en handtekening zijn evenmin in deze fase vereist. In een tweede fase wordt het testament door de testator in aanwezigheid van twee getuigen aan de notaris aangeboden. Hierbij dient de testator een dubbele verklaring af te leggen:
1) hij moet verklaren dat het aangeboden onderhands geschrift zijn testament is en
2) dat hij de inhoud ervan kent.
Daarna volgen dagtekening en handtekening. Het onderhandse geschrift wordt in een omslag bewaard en in aanwezigheid van de erflater en de getuigen verzegeld. In een derde fase hecht de notaris een verklaring aan het testament waaruit blijkt dat alle wettelijke vereisten zijn voldaan. Omslag en verklaring worden onder de minuten van de notaris bewaard.

Hoe kies ik voor een goed doel?

1. Het voorbehouden deel: indien u zich niet in voornoemde wettelijke regeling kunt vinden (bv. omdat u een deel van uw nalatenschap aan een goed doel wilt nalaten), dan kunt u via uw testament een andere regeling uitwerken. Opgepast: uw vrijheid is hier niet onbeperkt! Sommige personen zijn immers niet alleen ‘wettelijke’ erfgenamen maar ook ‘reservataire’ erfgenamen. Dit betekent dat zij steeds recht hebben op een voorbehouden erfdeel (ook wel ‘reserve’ genoemd) in de nalatenschap. Een testament kan hieraan geen afbreuk doen. Zo heeft de langstlevende echtgenoot of echtgenote steeds recht op de helft van de nalatenschap in vruchtgebruik. Kinderen hebben eveneens een voorbehouden erfdeel waarvan de omvang afhangt van het aantal kinderen. Eén kind heeft altijd recht op de helft van uw nalatenschap. Bij twee kinderen is dat voorbehouden deel twee derde van uw nalatenschap en bij drie of meer kinderen is dat drie vierde. Maar er blijft dus ook steeds een beschikbaar deel over waarover u vrij in uw testament kunt beschikken. Dat deel kan u geven aan wie dan ook.

2. Het beschikbaar deel: als u geen erfgenaam met een voorbehouden erfdeel heeft (bv. echtgenoot of echtgenote, kinderen, kleinkinderen of ouders), heeft u het recht het geheel of een deel van uw vermogen over te maken of te schenken aan een vereniging zoals het Opvangcentrum voor vogels en wilde dieren Malderen vzw. Schenkt u aan een vereniging in de vorm van een duolegaat, dan kunnen uw andere erfgenamen overigens flink wat successierechten besparen. En de vereniging? Die krijgt wat extra ademruimte om nieuwe de werking in het algemeen verder te zetten. Iedereen wint dus, ook de natuur.

Maak een overzicht op van uw bezittingen

• Bankrekeningen
• Effectenrekeningen
• Spaartegoeden
• Safeloket
• Vastgoed
• Vervoermiddelen
• Juwelen
• Kunstvoorwerpen
• Kostbare apparatuur
• Verzekeringscontracten
• Pensioenspaarfondsen
• Eventuele schulden
• …

Handige gegevens voor de notaris

Adres maatschappelijke zetel:

Opvangcentrum voor vogels en wilde dieren Malderen vzw
Boeksheide 51

B-1840 Malderen

Ondernemingsnummer: 0457.395.877

Oprichting: de vzw werd opgericht te 

Statuten: